Zmiany w egzaminach ósmoklasisty i egzaminie maturalnym w 2021
W 2021 roku egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny będą przeprowadzone wyjątkowo na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie jak w ubiegłych latach na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Do końca grudnia powinny być gotowe przepisy, a także aneksy do informatorów. Wymagania egzaminacyjne to istotne wytyczne dla nauczycieli i uczniów.
Prace nad wymaganiami egzaminacyjnymi
19 listopada zakończył się pierwszy etap prac zespołów ekspertów, którzy od października br. pracowali nad opracowaniem wymagań egzaminacyjnych. Minister Edukacji i Nauki, po analizie wyników ubiegłorocznych egzaminów i biorąc pod uwagę obecną sytuację epidemiczną, uznał, że w 2021 r. egzaminy powinny być przeprowadzone na podstawie zawężonego zakresu wymagań podstawy programowej. Podjął również decyzję o powołaniu zespołów eksperckich, których zadaniem było opracowanie propozycji wymagań egzaminacyjnych.
Od 20 listopada br. rozpoczną się prekonsultacje propozycji wymagań egzaminacyjnych. Na uwagi i opinie merytoryczne czekamy do 27 listopada pod adresem: prekonsultacje@men.gov.pl. Wszystkie przesłane opinie zostaną przekazane zespołom, które w kolejnym etapie prac dokonają analizy propozycji i zmodyfikują projekt.
Wymagania egzaminacyjne zostaną ogłoszone w grudniu br. w formie rozporządzenia. Również w grudniu rozpoczną się szkolenia dla doradców metodycznych i nauczycieli, organizowane przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Dodatkowo dyrektor CKE opublikuje aneksy do informatorów, zawierające m.in. opisy zmian w formułach arkuszy, zmodyfikowane zakresy struktur gramatycznych dotyczące egzaminów z języków obcych nowożytnych oraz listy lektur do egzaminów z języków mniejszości narodowych, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego.
Po opublikowaniu ostatecznej wersji wymagań egzaminacyjnych, opracowane zostaną arkusze próbnego egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego. Następnie zostaną one udostępnione szkołom i zdającym w marcu 2021 r., na około 2 miesiące przed egzaminami w maju 2021 r.
Warto podkreślić, że w przypadku egzaminu ósmoklasisty w 2021 r. uczniowie będą mieli więcej czasu na opanowanie i powtórzenie zredukowanego zakresu wymagań, ponieważ w 2021 r. egzamin ten odbędzie się w ostatnim tygodniu maja, a nie jak w roku 2019 – w kwietniu.
Czym są wymagania egzaminacyjne?
Przygotowane przez ekspertów wymagania egzaminacyjne są oparte na wymaganiach ogólnych i szczegółowych podstawy programowej kształcenia ogólnego. W swoim zakresie uwzględniają one jednak specyficzną sytuację edukacyjną na przestrzeni ostatnich trzech lat szkolnych. Wymagania egzaminacyjne nie określają zakresu kształcenia. Nie ograniczają także w żaden sposób możliwości i zakresu realizacji podstawy programowej jako takiej. Określają natomiast treści – zakres wiadomości i umiejętności, których opanowanie będzie w 2021 r. sprawdzane w zadaniach egzaminacyjnych odpowiednio egzaminu ósmoklasisty czy maturalnego.
Co istotne, nauczyciel realizuje program nauczania uwzględniający wymogi podstawy programowej. Jednocześnie w związku z ustaleniem nowych wymagań egzaminacyjnych na 2021 r. w sposób szczególny zwraca uwagę na te treści kształcenia, które zostały wskazane jako wymagania egzaminacyjne.
Zmiana arkuszy egzaminacyjnych
Wprowadzenie na potrzeby egzaminów w 2021 r. wymagań egzaminacyjnych wiąże się z modyfikacją formuły arkuszy egzaminacyjnych. Zmiana ta będzie dotyczyła m.in.:
1. w przypadku egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego:
- zmniejszenia zakresu treści sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych, np. ograniczona będzie liczba lektur obowiązkowych, formy wypowiedzi ograniczone zostaną do dwóch: rozprawka albo opowiadanie,
- zmniejszenia (o 5 pkt) liczby zadań do rozwiązania w pierwszej części arkusza egzaminacyjnego (czytanie ze zrozumieniem), przy zachowaniu pełnego czasu przeprowadzania egzaminu (120 minut),
- możliwości odwołania się przez ucznia w wypracowaniu do wybranej lektury obowiązkowej, spełniającej warunki zadania (nie będzie wskazana lektura obowiązkowa, do której uczeń musiałby się odwołać );
2. w przypadku egzaminu ósmoklasisty z matematyki:
- zmniejszenia zakresu treści sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych, np. ograniczono wymagania dotyczące m.in. własności figur geometrycznych na płaszczyźnie, geometrii przestrzennej, elementów statystyki opisowej,
- zmniejszenia (o 5 pkt) liczby zadań do rozwiązania w arkuszu egzaminacyjnym, przy zachowaniu pełnego czasu przeprowadzania egzaminu (100 minut),
- zmniejszenia liczby zadań otwartych do rozwiązania (w porównaniu do arkuszy z lat 2019–2020);
3. w przypadku egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego:
- zmniejszenia zakresu treści sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych, np. obniżony zostanie ogólny oczekiwany poziom biegłości językowej (poziom A2),
- zmniejszenia (o 5 pkt) liczby zadań do rozwiązania w arkuszu egzaminacyjnym, przy zachowaniu pełnego czasu przeprowadzania egzaminu (90 minut),
- ograniczenia/dostosowania zakresu struktur gramatycznych (opublikowanych w Informatorach o egzaminie z poszczególnych języków);
4. w przypadku egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym:
- zmniejszenia (o 5 pkt) liczby zadań do rozwiązania w arkuszu egzaminacyjnym (przede wszystkim w zakresie zadań otwartych), przy zachowaniu pełnego czasu przeprowadzania egzaminu (170 minut);
5. w przypadku egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów na poziomie rozszerzonym:
- zniesienia obowiązku przystąpienia do egzaminu maturalnego z jednego przedmiotu na poziomie rozszerzonym jako warunku zdania egzaminu maturalnego.
